Azərbaycanda inflyasiya mübahisəsi: Rəsmi rəqəmlər şübhə altındadır

BAKI, 13 Oktyabr 2025 — Dövlət Statistika Komitəsinin (DSK) yayımladığı yeni məlumatlar Azərbaycanda davamlı inflyasiya mühitini vurğulasa da, müstəqil iqtisadçılar yaşayış xərclərinin real artımının əhəmiyyətli dərəcədə yüksək olduğunu və potensial olaraq iki rəqəmli həddə çatdığını iddia edirlər.

DSK bu gün bildirib ki, 2025-ci ilin sentyabr ayında istehlak qiymətləri 2024-cü ilin sentyabrı ilə müqayisədə 5,7 faiz artıb, bu da inflyasiyanın hazırda 6 faizə yaxınlaşdığını göstərir. Bununla belə, son bir ildə rəsmi inflyasiya göstəricisi də yalnız 5 faiz olaraq qeyd edilir.

Rəsmi statistika, 2025-ci ilin sentyabr ayı ilə 2024-cü ilin sentyabr ayı müqayisəsində bir neçə istehlak kateqoriyası üzrə əhəmiyyətli qiymət artımlarını ortaya qoyur:

• Ərzaq məhsulları, alkoqollu içkilər və tütün məmulatları: Qiymətlər 7,9 faiz artıb.

• Əhaliyə göstərilən pullu xidmətlər: Qiymətlər 5,3 faiz artıb.

• Qeyri-ərzaq məhsulları: Qiymətlərdə daha mülayim, 2,4 faiz artım müşahidə olunub.

  
  

DSK-nın xərclər üzrə məlumatları əczaçılıq məhsulları və tibbi ləvazimatların dəyərində xüsusilə kəskin, 21,6 faiz artıma işarə edir. 2025-ci ilin ilk doqquz ayı ərzində bu məhsullara ümumi xərclər 1 milyard 139 milyon manata çatıb.

Tibb xərclərinin artması, Azərbaycanda Tarif Şurası tərəfindən bu il müəyyən dərmanlara tətbiq edilən çoxsaylı qiymət artımlarından sonra baş verir. Ekspertlər qeyd edirlər ki, Azərbaycanda bir çox dərman qonşu ölkələrə nisbətən bir neçə dəfə baha qiymətə satılır.

Ümumilikdə, 2025-ci ilin yanvar-sentyabr aylarında pərakəndə ticarət dövriyyəsi real ifadədə 2024-cü ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 3,7 faiz artıb. Buraya ərzaq məhsulları, içkilər və tütün məmulatlarında 1,3 faiz və qeyri-ərzaq məhsullarında 6,8 faiz artım daxildir.

Rəsmi 5,7 faizlik göstəriciyə baxmayaraq, müstəqil iqtisadçılar ölkədəki inflyasiyanın iki rəqəmli olduğunu iddia edərək bu rəqəmlərə yüksək dərəcədə şübhə ilə yanaşırlar.

Bu analitiklər qiymət artımlarının əsasən daxili amillərdən qaynaqlandığını vurğulayırlar. Səbəblər arasında bu il tətbiq edilən qaz, elektrik enerjisi və nəqliyyat qiymətlərinin artırılması göstərilir.

Bundan əlavə, iqtisadçılar ərzaq qiymətlərinin artmasının ciddiləşdiyini, bəzi ərzaq məhsullarının dəyərinin il ərzində 20-30 faiz artdığını xüsusi qeyd edirlər.