IRFS nümayəndəsi Emin Hüseynov ATƏT-in Varşava iclasında Azərbaycanda media azadlığı ilə bağlı narahatedici vəziyyətdən danışıb

ATƏT-in İnsan Ölçüsü üzrə illik Konfransı (HDIM 2025) hazırda Polşanın Varşava şəhərində keçirilir. Yüksək səviyyəli tədbir oktyabrın 6-da başlayıb və oktyabrın 17-dək davam edəcək. Tədbir diplomatlar, insan hüquqları müdafiəçiləri, jurnalistlər və 57 ATƏT iştirakçı dövlətin hamısından olan beynəlxalq təşkilatların nümayəndələrini bir araya gətirib.

Emin Hüseynovun nitqinə ümumi baxış

Insttitute Reporter's Freedom and Safety (IRFS) nümayəndəsi Emin Hüseynov Azərbaycanda media azadlığı və ifadə azadlığı ilə bağlı həyəcanverici vəziyyəti vurğulamaq üçün çıxış etdi və müstəqil jurnalistika üçün mühiti "heç vaxt bu qədər düşmənçi" olmadığını bildirdi.

Nəzarətin Konsolidasiyası: Hüseynov bildirdi ki, Azərbaycan hakimiyyəti tək dövlət reyestri, məcburi lisenziyalaşdırma, hökumət tərəfindən verilən mətbuat kartları və xarici mülkiyyətə qoyulan məhdudiyyətlər kimi tədbirlər vasitəsilə "media üzərində tam nəzarəti birləşdirib".

Həbsdə olan Jurnalistlər: Çıxışda Avropa Şurasının Jurnalistikanın Müdafiəsi və Jurnalistlərin Təhlükəsizliyi Platformasının məlumatlarına istinad edildi ki, Azərbaycanda hazırda regionda ən çox həbsdə olan jurnalist sayı — 40 nəfər var. Bu rəqəm Belarus (35), Rusiya Federasiyası (29) və Türkiyədə (25) qeydə alınan rəqəmləri üstələyir. Əhaliyə nisbətdə hesablandıqda, Azərbaycan dünyada ən yüksək həbsdə olan jurnalist nisbətinə malikdir.

Uydurma İttihamlar: Jurnalistlər "uydurma və siyasi motivli ittihamlarla" həbs olunur, bir çoxları isə "qaçaqmalçılıqda" ittiham olunur ki, Hüseynov bunu "yüksək səviyyəli korrupsiyanı, insan hüquqları pozuntularını və seçki manipulyasiyasını ifşa edənləri cəzalandırmaq üçün istifadə edilən bəhanə" kimi xarakterizə etdi.

Hədəfə Alınan Media Orqanları: Müstəqil media orqanları — xüsusilə Abzas Media, Meydan TV və Toplum TV — "kütləvi həbslər və məhkəmə təqibləri ilə qəsdən hədəfə alınıb".

Narahatlıq Doğuran Məsələlər: Hüseynov səhhətində ciddi problemləri olan iki həbsdəki jurnalistə diqqət çəkdi:

Hafiz Babalı: Turan İnformasiya Agentliyinin araşdırmaçı jurnalisti və redaktoru, Abzas Media işi ilə əlaqəli ittihamlarla həbs edilib və "təcili tibbi yardıma ehtiyacı var".

Ələsgər Məmmədli: Media eksperti və Toplum TV-nin təsisçisi, həbsdə olarkən "ciddi sağlamlıq problemlərindən əziyyət çəkir və dərhal müalicəyə ehtiyacı var". Hüseynov onların davamlı həbslərinin "həyatları və rifahları üçün ciddi risk" yaratdığı barədə xəbərdarlıq etdi.

Maliyyə Qisası: Azərbaycanda jurnalistlər, hətta onların ailə üzvləri belə, maliyyə cəzası ilə üzləşir, o cümlədən bank hesabları dondurulur. Hüseynov qeyd etdi ki, "hədəfə alınan 10-dan çox jurnalist ailəsi" hesablarına çıxışlarını itirmələri ilə bağlı şəxsi hekayələrini bölüşüblər ki, bu da onlara əsas yaşayış xərclərini ödəməkdə çətinlik yaradır.

Qorxu Mühiti: Hüquqi təqiblərin, maliyyə məhdudiyyətlərinin və şəxsi təhlükəsizliyin olmamasının birləşməsi "hər kəsi əhatə edən qorxu mühiti" yaradıb və bir çox media mütəxəssisini "təhlükəsizlikləri ilə peşələri arasında seçim etməyə" məcbur edir.