İsrail "Avroviziya 2026" Müsabiqəsində Yarışacaq; Dörd Ölkə Boykot Etdiyini Elan Etdi

İsrail Vyanada keçiriləcək 2026-cı il "Avroviziya" Mahnı Müsabiqəsində iştirak edəcək. Bu elan dörd Avropa yayımçısı – Niderland, İspaniya, İrlandiya və Sloveniyanın dərhal geri çəkilməsinə səbəb oldu.

Qərar dekabrın 4-ü, cümə axşamı günü Cenevrədə keçirilən Avropa Yayım Birliyinin (AYB) Baş Assambleyasında qəbul edildi. İsrailin müsabiqədən kənarlaşdırılması üzrə səsvermə əvəzinə, AYB Assambleyası siyasi təsiri azaltmaq və müsabiqəni neytral saxlamaq məqsədilə yeni qaydalar qəbul etdi.

AYB bildirdi ki, üzvlərin əksəriyyəti bu qaydaları dəstəklədiyi üçün ölkələrin iştirakı məsələsi ilə bağlı əlavə səsverməyə ehtiyac qalmadı. Etibarı, şəffaflığı və müsabiqənin neytral xarakterini artırmağa çalışan yeni qaydalar, onlara riayət etməyə razı olan bütün AYB üzvlərinin iştirak edə biləcəyi deməkdir.

Boykotun Səbəbləri

Boykot edən ölkələr, digər tənqidçilərlə birlikdə, İsrailin müsabiqədən kənarlaşdırılmasını tələb edərək aşağıdakıları əsas gətirdilər:

Davam edən müharibə səbəbindən Qəzzadakı dəhşətli vəziyyət.

Qaydaların pozulması və keçən ilki müsabiqədə İsrail nümayəndəsinə həddindən artıq kampaniya dəstəyi ilə bağlı şübhələr.

İsrailin 2024-cü ildə Malmödə keçirilən müsabiqədə və İsrail müğənnisi Yuval Rafaelin ikinci olduğu 2025-ci ildə Bazeldə keçirilən müsabiqədə iştirakına qarşı artıq etirazlar olmuşdu.

AYB-nin qərarından dərhal sonra, Niderlandın yayımçısı Avrotros, iştirakın hazırda bizim üçün vacib olan ictimai dəyərlərə uyğun gəlmədiyini bildirərək geri çəkildiyini elan etdi. Müsabiqənin mühüm maliyyə üzvü olan İspaniyanın yayımçısı RTVE dərhal ardınca geri çəkiləcəyini, həmçinin "Avroviziya 2026"-nın yarımfinallarını və böyük finalını yayımlamayacağını bildirdi.

Reaksiyalar və Qayda Dəyişiklikləri

İsrail Prezidenti İshaq Hersoq, AYB-nin qərarını həmrəylik, qardaşlıq və əməkdaşlıq jesti adlandıraraq alqışladı və İsraili susdurmağa çalışanlar üzərində qələbənin simvolu olduğunu söylədi.

Almaniyanın televiziya və radio şirkəti ARD, Almaniya Kansleri Fridrix Mers və Mədəniyyət üzrə Dövlət Naziri Volfram Vaymerin İsrailin iştirakını dəstəklədiklərini açıq şəkildə bildirmələri ilə razılaşaraq AYB-nin hərəkətini dəstəkləyir.

Yeni qaydalar səsvermə sistemini də dəyişdirir. Tamaşaçı səslərinin ümumi sayı məhdudlaşdırılsa da, milli münsiflər heyətinin balları, xüsusilə yarımfinallarda daha vacib olacaq. Bəziləri bunun 2025-ci il müsabiqəsində İsrail nümayəndəsinin çox böyük ictimai dəstəyinə görə olduğunu düşünür.

Qəzzadakı müharibə, HƏMAS-ın 2023-cü ilin oktyabrında İsrailə hücum etməsindən sonra başladı, bu hücumda 1200 nəfər həlak oldu. İsrailin Qəzzada o vaxtdan bəri həyata keçirdiyi hərbi əməliyyatlar nəticəsində ən azı 67.000 Fələstinli tələfat qeydə alınıb.