Azərbaycan, Aİ-Ermənistan Yeni Tərəfdaşlığı ilə bağlı Narahatlığını Bildirir

Dekabrın 9-da Azərbaycan Xarici İşlər Nazirliyi (XİN) Ermənistan və Avropa İttifaqının (Aİ) dekabrın 2-də Brüsseldə qəbul etdiyi yeni Strateji Tərəfdaşlıq Gündəliyi ilə bağlı ciddi narahatlıq ifadə edən bəyanat yayıb.

Ermənistanın xarici işlər naziri Ararat Mirzoyan və Aİ-nin Xarici İşlər və Təhlükəsizlik Siyasəti üzrə Ali Nümayəndəsi Kaja Kallas sənədi imzalayıblar. Bu, təhlükəsizlik, müdafiə, təsisatların gücləndirilməsi və iqtisadi artım daxil olmaqla, iki tərəf arasında əməkdaşlığı artırmağı hədəfləyir. Mirzoyan tərəfdaşlığı iddialı adlandırıb. Aİ həmçinin xüsusilə 2026-cı il parlament seçkiləri ərəfəsində kibertəhlükəsizlik və yalan xəbərlər kimi halların qarşısını almağa kömək etmək üçün Ermənistana 12 milyon avro verəcəyini açıqlayıb.

Azərbaycanın Əsas Narazılıqları

Azərbaycan XİN hesab edir ki, sənəd münaqişədən sonra baş verənləri təhrif edən şəkildə müəyyən məsələləri vurğulayır. Onlar bunun Bakı ilə İrəvan arasındakı sülh danışıqlarına zidd olduğunu və Azərbaycan-Aİ münasibətlərinə zərər verə biləcəyini bildirirlər.

Azərbaycan, Azərbaycanın hərbi əməliyyatlarından sonra Ermənistana köçən erməni sakinlərinin məcburi köçkün Qarabağ erməniləri adlandırılmasına və onların qaçqın kimi etiketlənməsinə qəti şəkildə qarşı çıxır. XİN bildirir ki, bu sakinlər Azərbaycanın onları ölkəyə geri qaytarmaq planını qəbul etmədikləri üçün könüllü olaraq tərk ediblər.

XİN hesab edir ki, sənədin Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsinin qərarının tam, dərhal və icrasına dəstəyi Ermənistanın Azərbaycana qarşı iddiaları ilə razılaşmaq kimidir. Onlar bunun Azərbaycan və Ermənistan rəsmilərinin avqustun 8-də Vaşinqtonda razılaşdığı, hər iki tərəfin bu cür məhkəmə iddialarından imtina edəcəyini nəzərdə tutan sülh sazişinə zidd olduğunu düşünürlər.

Azərbaycan, sənədin Aİ-nin Ermənistandakı Müşahidə Missiyasının (EUMA) Azərbaycan-Ermənistan sərhədində tam fəaliyyətdə saxlanmasına yönəlməsindən narahatdır. Azərbaycan sülh sazişi layihəsinin (Maddə 7) heç bir ölkənin sərhədində digər ölkələrin qüvvələrinin yerləşdirilməsinə icazə verməməli olduğunu göstərir.

XİN, sənədin Azərbaycanda saxlanılan erməniləri əsir adlandırmasını tənqid edərək, onların azad edilməsini tələb etməyin reallıqların ciddi təhrifi olduğunu bildirib.

Azərbaycan, sənəddə Beynəlxalq Sülh və Rifah üçün Tramp Marşrutu (TRIPP) layihəsinin ümumiyyətlə qeyd edilməməsindən narahatdır. Avqustun 8-də Vaşinqton Bəyannaməsində qeyd olunan bu marşrut, Ermənistanın ərazi üzərindəki nəzarətinə hörmət edilməklə, Cənubi Ermənistan vasitəsilə Azərbaycan və Naxçıvan arasında asan keçidi təmin etməlidir.

Münaqişə 1980-ci illərdə başlayıb və 1990-cı illərdə Azərbaycanın bəzi torpaqları üzərində nəzarəti itirməsinə səbəb olub. Azərbaycan, 2020 və 2023-cü illərdə hərbi əməliyyatlardan sonra öz əraziləri üzərində nəzarəti bərpa edib, bundan sonra yerli erməni əhalisi Ermənistana köçüb. XİN, Aİ və Ermənistanı sənədin zərərli hissələrini aradan qaldırmaq üçün tədbirlər görməyə çağırıb və vəziyyəti yaxından izləyəcəklərini bildirib.