Siyasi analitik Azər Qasımlıya qarşı irəli sürülən cinayət işi genişmiqyaslı repressiyalar fonunda suallar doğurur

Azər Qasımlı

Tanınmış siyasi analitik Azər Qasımlının cinayət işi üzrə məhkəmə dinləməsi onun ailəsi və vəkillərinin siyasi motivli təqib adlandırdığı çoxdankı mübahisəyə yenidən diqqəti cəlb edib. Sonuncu proses 30 iyul tarixində Bakı Ağır Cinayətlər Məhkəməsində baş tutub və burada şahid qismində ifadə verib.

Siyasi Menecment İnstitutunun direktoru olan Qasımlı 8 dekabr 2024-cü ildə həbs olunaraq Cinayət Məcəlləsinin 182.2.3-cü maddəsi (hədə-qorxu ilə tələb etmə, zor tətbiq etməklə törədildikdə) ilə ittiham olunub. Təqsirli bilinərsə, ona 5 ildən 10 ilədək həbs cəzası verilə bilər. Qasımlı ardıcıl olaraq günahsız olduğunu, ittihamların uydurma olduğunu və həbsinin onun tənqidi siyasi fəaliyyətinin birbaşa nəticəsi olduğunu bildirir.

Məhkəmədə iş üzrə zərərçəkən kimi tanınan Qurbanəli Yusifovun ifadəsi dinlənilib. Yusifovun sözlərinə görə, o, Qasımlı ilə REAL Partiyasında tanış olub və kriptovalyuta sahəsində işgüzar tərəfdaşlığa başlayıblar. Yusifov iddia edib ki, Qasımlının xahişi ilə siyasi analitikin adına hesab açıb və 20 000 ABŞ dolları məbləğində investisiyanı idarə edib.

Yusifov bildirib ki, kriptovalyutanın dəyəri düşəndə Qasımlı zərərin əvəzində ondan ya bitkoinlər, ya da 45 000 ABŞ dolları tələb edib. O, Qasımlının onu hədələdiyini və 45 000 ABŞ dolları məbləğində borcu olduğunu təsdiqləyən sənədə imza atmağa məcbur etdiyini iddia edib. Həyatından qorxaraq Yusifov ölkəni tərk etsə də, təhdidlər davam edib, o cümlədən ailə üzvlərinə və uşağını qaçırmağa dair hədələr səsləndirilib.

Hakim Telman Hüseynovun sədrliyi ilə keçən proses Yusifovun yeni təyin olunmuş vəkilinə işlə tanış olmaq üçün vaxt vermək məqsədilə sentyabrın 10-dək təxirə salınıb.

Lakin Qasımlının vəkilləri və həyat yoldaşı Samirə Qasımlı hadisələrin tamamilə fərqli versiyasını təqdim ediblər. Onların dediklərinə görə, əslində Qasımlı maliyyə mübahisəsinin qurbanıdır.

Qasımlının həyat yoldaşı Toplum TV-yə bildirib ki, Yusifov ərindən borc pul götürüb və pulu qaytarmaq üçün ona hədə-qorxu gəlinməyib. O izah edib ki, 2020-ci ildə Qasımlı Yusifova iki bitkoin almaq üçün ümumilikdə 20 000 ABŞ dolları verib, lakin sonradan məlum olub ki, bitkoinlərdən biri heç vaxt alınmayıb, digəri isə hesabdan yoxa çıxıb. Samirə Qasımlının sözlərinə görə, 2022-ci ilin yanvarında Yusifov və əri borcun aylıq hissələrlə qaytarılması barədə razılığa gəliblər və Yusifov qəbz imzalayıb.

Yusifov sonradan ölkəni tərk edib və Qasımlı ilə əlaqəni kəsəndə, Qasımlı mülki iddia qaldırıb. 2024-cü ilin aprelində Mingəçevir Şəhər Məhkəməsi Qasımlının xeyrinə qərar çıxarıb, lakin bu qərar sonradan texniki səbəblərdən ləğv edilərək işin kommersiya məhkəməsinə göndərilməsinə qərar verilib.

Hazırda məhkəmədə baxılan cinayət ittihamları ilkin araşdırmanın nəticəsi olmayıb. Samirə Qasımlı bildirib ki, mülki məhkəmənin qərarından sonra Yusifov Daxili İşlər Naziri Vilayət Eyvazova məktub yazıb. Məktubda Yusifov Qasımlının guya dövlət əleyhinə siyasətçi olduğunu, onu da dövlət əleyhinə fəaliyyətə cəlb etmək istədiyini, o razılaşmayanda isə hədələdiyini iddia edib. Daxili İşlər Nazirliyi araşdırma aparsa da, sonda sübut olmadığı üçün işə xitam verib.

Qasımlının həyat yoldaşı iddia edir ki, 2024-cü ilin dekabrında hüquq-mühafizə orqanları Qasımlını həbs etmək barədə göstəriş alıb və bu işi yenidən açıblar. Qasımlı özü isə əvvəlki məhkəmə iclaslarında əsl qurbanın o olduğunu bildirib və həbsini tənqidi siyasi fəaliyyəti ilə əlaqələndirib. Məqalələrdə qeyd olunur ki, Qasımlı hökuməti tənqid edən şəxs kimi tanınır və 2018-ci ildə kütləvi aksiyaya rəhbərlik etdiyi üçün həbs olunub.

Bu iş 2023-cü ilin sonlarından etibarən Azərbaycanda müstəqil media və vətəndaş cəmiyyətinə qarşı başlayan genişmiqyaslı repressiya dalğası fonunda baş verir. Hüquq müdafiəçilərinin hesabatlarına görə, hazırda ölkə həbsxanalarında 370-dən çox siyasi məhbus var və bir çox müstəqil jurnalist, fəal və hüquq müdafiəçiləri özlərinin siyasi motivli və uydurma adlandırdıqları ittihamlarla həbs ediliblər.